шарт;

мемлекеттер арасында электр энергиясын беруді қамтамасыз ететін, кернеуі 220 киловольт және одан

жоғары электр беру желілері;

22) өңірлік электр желілік компания – өңірлік деңгейдегі электр желілерін пайдаланатын энергия

беруші ұйым;

23) теңгерімдеуші электр энергиясы – электр энергиясын өндірудің-тұтынудың жүйелік оператор

бекіткен сағат сайынғы тәуліктік кестесін іске асыру кезінде туындайтын теңгерімсіздіктерді жою үшін

24) техникалық диспетчерлендіру – Қазақстан Республикасының біртұтас электр энергетикалық

жүйесінде электр энергиясын өндіру мен тұтыну режимдерін орталықтандырылған оралымды-диспетчерлік

басқаруды жүзеге асыру жөнінде жүйелік оператор көрсететін қызмет;

25) тұтынушы – электр және (немесе) жылу энергиясын шарт негізінде тұтынатын жеке немесе заңды

тұлға;

26) уәкілетті орган – электр энергетикасы саласында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

27) ұлттық электр желісі – жекешелендіруге және оның алдындағы сатыларға жатпайтын шағын

станциялардың, тарату құрылғыларының, кернеуі 220 киловольт және одан жоғары өңіраралық және

(немесе) мемлекетаралық электр беру желілерінің және электр станцияларының электр энергиясын беруді

жүзеге асыратын электр беру желілерінің жиынтығы;

28) шекті тариф – энергия өндіруші ұйымдар тобы үшін электр энергиясына арналған босату тарифінің

(бағасының) бекітілген ең жоғары шамасы;

29) электр және жылу энергиясын коммерциялық есепке алу – электр және жылу энергиясын сатып алу-

сату және беру шарттары бойынша тараптар арасында өзара есеп айырысу үшін қажетті электр және жылу

30) электр желілерінің күзет аймағы – электр желілерін сақтауды қамтамасыз ету, пайдаланудың

қалыпты жағдайларын жасау, олардың зақымдануының, сондай-ақ осы желілердің күзет аймағында қалған

тұрғындар арасында жазатайым оқиғалардың алдын алу мақсатында бөлінген жер учаскелері, су және әуе

кеңістігі;

31) электр қуатын реттеу – электр энергиясы көтерме сауда нарығы субъектісінің нақты электр

жүктемесінің тәуліктік кестеде жоспарланып немесе жоспарланбай айырбас электр энергиясының нөлдік

сальдосы сақталған жағдайда мәлімделген электр жүктемесінен ауытқуларының орнын толтыру жөнінде

көрсетілетін қызмет;

32) электр энергетикасы – электр және жылу энергиясын өндіру, беру, жабдықтау және тұтыну саласы;

33) электр энергиясы көтерме сауда нарығының субъектілері – энергия өндіруші, энергия беруші,

энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, электр энергиясын тұтынушылар, жүйелік оператор, электр

энергиясымен орталықтандырылған сауда операторы;

34) электр энергиясына кепілдік беріп жеткізуші – тұтынушыларды энергиямен жабдықтаушы басқа да

барлық ұйымдар энергиямен жабдықтауды тұтынушының кінәсінен емес тоқтатқан жағдайларда

тұтынушыларды энергиямен жабдықтауды жүзеге асыратын энергиямен жабдықтаушы ұйым;

35) электр энергиясының бөлшек сауда нарығының субъектілері – энергия өндіруші, энергиямен

жабдықтаушы, энергия беруші ұйымдар, электр энергиясын тұтынушылар;

36) электр энергиясын беру – энергия беруші ұйымдардың электр энергиясын беруге жасалған

шарттарға сәйкес көрсететін қызметі;

37) электр энергиясын өндірудің-тұтынудың теңгерілімін ұйымдастыру – электр энергиясының

теңгерімдеуші нарығының жұмыс істеуін ұйымдастыру жөніндегі жүйелік оператор көрсететін қызмет;

38) электр энергиясын ндіруді -т тынуды т уліктік кестесі ө ң ұ ң ә – электр энергиясын

орталықсыздандырылған сатып алу-сату және электр энергиясының орталықтандырылған сауда

нарықтарындағы көтерме сауда нарығына қатысушылар жасасқан электр энергиясын сатып алу-сату

шарттарына сәйкес күнтізбелік әрбір тәулікте электр энергиясын өндіру мен тұтынудың сағат сайынғы

шамаларын регламенттейтін жүйелік оператор бекіткен құжат;

39) электр энергиясының бөлшек сауда нарығы – электр энергиясы бөлшек сауда нарығының

субъектілері арасындағы (электр энергиясын сатып алу-сату, беру және тұтыну, сондай-ақ осыған

байланысты көрсетілетін қызметтер ұсыну) шарттарының негізінде көтерме сауда нарығынан тыс жұмыс

істейтін қатынастар жүйесі;

40) электр энергиясының көтерме сауда нарығы – электр энергиясының көтерме сауда нарығы

субъектілерінің арасындағы шарттар негізінде жұмыс істейтін, электр энергиясын сатып алу-сатуға

байланысты қатынастар жүйесі;

41) электр энергиясының орталықтандырылған саудасы – осы Заңмен белгіленген жағдайларды

қоспағанда, электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілері электрондық сауда жүйесінде ерікті

негізде жүзеге асыратын электр энергиясын сатып алу-сату мәмілелері;

42) электр энергиясының орталықтандырылған сауда нарығының операторы – электр энергиясының

спот-сауда-саттығын қоса алғанда, электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын жүзеге

асыратын ұйым;

43) электр энергиясының спот-сауда-саттығы (бұдан әрі – спот-сауда-саттық) – бір күн бұрын және

операциялық тәуліктер ішінде режимдерінде қысқа мерзімдік негізде электр энергиясының сағат сайынғы

көлемінде ұйымдастырылған сауда;

44) электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы – ағымдағы операциялық тәуліктерде Қазақстан

Республикасының біртұтас электр энергетикалық жүйесінде электр энергиясын өндірудің және (немесе)

тұтынудың шарттық және нақты шамалары арасында нақты уақыт режимінде туындайтын

теңгерімсіздіктерді жүйелік оператордың табиғи және бұдан кейінгі қаржылық реттеуі нәтижесінде жүйелік

оператор мен энергия өндіруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, электр энергиясының көтерме сауда

нарығында қызметті жүзеге асыратын көтерме тұтынушылар арасында қалыптасатын өзара қатынастар

жүйесі;

45) электр энергиясының теңгерімдеуші нарығының имитациялық режимі (бұдан әрі – имитациялық

режим) – электр энергиясы теңгерімсіздіктерін қаржылық реттеуді жүзеге асырмастан электр энергиясының

теңгерімдеуші нарығының жұмыс істеуі;

46) электр энергиясының теңгерімсіздігі - электр энергиясын өндірудің-тұтынудың нақты шамасының

электр энергиясын өндіру-тұтынудың сағаттық тәуліктік кестесіндегі жүйелік оператор бекіткен шамадан

ауытқуы;

47) энергетикалық сараптама – жұмыс істеп тұрған объектілер, реконструкцияланатын, жаңғыртылатын

және жаңадан салынып жатқан объектілердің жобалары бойынша, электр және жылу желілеріндегі

энергетикалық жабдықтардағы технологиялық бұзылулар мен аварияларды тексеру кезінде, сондай-ақ

олардағы өндірістік жарақат алу жағдайларында Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық

актілеріне сәйкестілігіне жүргізілетін электр энергетикасы саласындағы сараптама;

48) энергия беруші ұйым – электр немесе жылу энергиясын беруді шарттар негізінде жүзеге асыратын

ұйым;

49) энергиямен жабдықтаушы ұйым – сатып алынған электр және (немесе) жылу энергиясын

тұтынушыларға сатуды жүзеге асыратын ұйым;

50) энергия өндіруші ұйым – электр және (немесе) жылу энергиясын өз қажеттіліктері және (немесе)

өткізу үшін өндіруді, сондай-ақ импортталатын электр энергиясын жеткізуді жүзеге асыратын ұйым;

51) энергия өндіруші ұйымдардың тобы – мынадай өлшемдер: энергия өндіруші ұйымдардың типтері,

белгіленген қуат, пайдаланылатын отын түрі, отынның тұрған жерінен қашықтығы бойынша қалыптасқан

энергия өндіруші ұйымдар.

2-бап. Қазақстан Республикасының электр энергетикасы

туралы заңдары

1. Қазақстан Республикасының электр энергетикасы туралы заңдары Қазақстан Республикасының

Конституциясына негiзделедi және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк

 құқықтық актiлерiнен тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңда қамтылғаннан өзгеше

ережелер белгiленсе, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.